Wat inspireert Dilan Yurdakul?

In deze documentaire zie je het gezicht achter het beroemde icoon Amy Winehouse. Je gaat mee in haar leven, van jongs af aan. Mij raakte haar destructieve kunstenaarschap het meeste, hoe haar diepste wonden haar uiteindelijk overnemen.

Van binnen is ze altijd kapot geweest. Ze had zoveel zelfhaat in zich, die het uiteindelijk van haar eigen, pure kracht wint. En dan ook nog die roem: al die mensen die wat van je willen, dat je gezien wordt als product.

In de tijd dat ik deze docu zag, zat ik aan medicatie tegen depressie. Ik herkende de gevoelens van Amy Winehouse. Dat je demonen je de baas zijn, ook al gaat dat ten koste van jezelf.

Ik zat toen in Goede Tijden, Slechte Tijden en was natuurlijk niet zo beroemd als Amy, maar voelde me soms ook een product, waardoor ik mijn maskers niet af durfde te doen en niet kon helen. De meeste mensen zien alleen je buitenkant, maar hebben geen idee hoe het echt met je gaat.'

Ik was heel nieuwsgierig naar deze documentaire omdat het, net als in mijn werk, gaat over familie en intergenerationele patronen.

Ik werk op dit moment aan een theaterstuk, boek en podcast over het levensverhaal van mijn oma. Ik spiegel het aan mijn leven en reflecteer op wat ik uit haar verhaal meeneem en wat ik in het verleden laat. Four Daughters was voor mij een van de inspiratiebronnen in dit maakproces.

Intergenerationele patronen komen dus heel goed naar voren in deze film. De oudste twee dochters radicaliseren, omdat hun moeder Olfa hen onderdrukt. Ze vluchten van het ene geweld naar het andere. En Olfa is gewelddadig, omdat ze zelf veel agressie heeft meegemaakt. Het is een patroon, dat wordt doorbroken door de jongste twee dochters.

Je ziet ook dat de moeder steeds dichter bij de oorzaak van haar keuzes komt en daarin zichzelf vergeeft.

Wat ik heel inspirerend vind aan Four Daughters, is dat alles mogelijk is in deze documentaire. Ik bedacht me dat je op het toneel ook tijdens het spelen uit een scène kan stappen om te reflecteren, zoals in de documentaire gebeurt.

Het hoeft niet allemaal rond en af te zijn. Dat je je niet moet laten beperken tot het verhaal alleen, was een eyeopener voor mij.

Riceboy Sleeps is een persoonlijk verhaal. Compromisloos en van binnenuit. Dat raakte me. Het was echt een van de weinige keren dat ik huilend uit de bioscoop kwam. Deze film wordt in mijn ogen niet genoeg gewaardeerd. Riceboy Sleeps kwam ongeveer tegelijk uit met Past Lives, die echt een hype werd, en is daardoor helemaal ondergesneeuwd.

Het verschil tussen Past Lives en Riceboy Sleeps is dat Past Lives in mijn optiek niet van binnenuit is verteld. Het verhaal is toegeëigend door een studio die het een bepaalde richting opduwt, zodat het aan een Westerse smaak appelleert. Ik heb dat zelf ook meegemaakt toen ik Bonnie & Clyde maakte.

De film gaat over afzetten tegen en uiteindelijk teruggaan naar je wortels. De hoofdpersoon, Dong-Hyun, zet zich af tegen zijn moeder en zijn Koreaanse afkomst. Dat komt naar voren in simpele details die ontzettend tot de verbeelding spreken. Bijvoorbeeld dat Dong-Hyun als tiener zijn haar blondeert.

Het is bijna cliché, maar zo herkenbaar. Ik had dat ook als puber: ik wilde vooral niet Turks zijn. Dat niet willen zijn wat je bent, schaamtegevoelens en de spagaat waar je in zit is, denk ik, voor heel veel migrantenkinderen herkenbaar.

De mooiste scène vind ik de scène waarin Dong-Hyun met zijn moeder terugkeert naar Zuid-Korea en beseft waar zijn wortels liggen. Ik heb hetzelfde meegemaakt. Toen ik mijn eerste solo Door de Schaduw Heen schreef, ben ik naar Turkije gegaan. De geboortegrond van mijn ouders onder mijn voeten voelen, gaf me het gevoel dat mijn levensverhaal verder gaat dan alleen mijzelf.

Dit is voor mij een belangrijke film. Ik zag Gegen die Wand voor het eerst op mijn zestiende, op school. Het deed me beseffen: Turken kunnen ook een hoofdrol spelen en dingen maken. Bovendien zag ik een verhaal met situaties die ik herken van familiebijeenkomsten. Het was belangrijk dat ik dat terugzag in een film.

Door Gegen die Wand wilde ik actrice worden en toen ik zelf dingen ging maken, was het een belangrijke inspiratiebron. Dit is voor mij een van de eerste films die de verwarring van de tweede generatie migrantenkinderen, de generatie van mijn moeder, weergeeft.

Het laat zien wat migratie met mensen doet, in heel extreme vorm. Hoe het niet kunnen loskomen van de normen en waarden van een gemeenschap bij een jonge vrouw zorgt voor extreme woede, die zich in de eerste plaats tegen zichzelf keert. Dat hakte er bij mij enorm in.

Je ziet in Sibel, de hoofdpersoon, wat het patriarchaat en onderdrukking met je kunnen doen. De woede die daaruit voortkomt. Ik vind dat fascinerend, ook in mezelf.

Ik ben niet op die manier opgevoed, maar ben wel bekend met dat soort verhalen. Wat gebeurt er als je onderdrukt wordt en je vleugels nog voor je kunt vliegen afgeknipt worden? Dan komen er ook hele duistere dingen naar boven.

Ik heb nooit meer een film als deze gezien. Het is mijn droom om er zo eentje te maken. Maar dan in het nu, over mijn generatie.

Elena Ferrante schetst in haar werk onderlinge strijd tussen en binnen Napolitaanse families. Voor mij herkenbaar, want die Napolitaanse familiestructuur ligt dicht bij hoe het in de Turkse cultuur gaat. Veel blijft onderhuids en schande, aanzien en macht spelen een grote rol.

De leugenachtige levens van volwassenen vind ik haar mooiste boek. Dit is een van Ferrante’s simpelste romans. Het heeft niet zoveel personages en toch bevat dit alles wat ook in haar grote, ingewikkelde romans zit.

Een meisje dat opgroeit, op zoek is naar zichzelf en tegelijkertijd wil loskomen van haar ouders, wat heel moeilijk is in zo’n gemeenschap. Ferrante speelt daar op een mooie manier mee.

Deze schrijfster heeft me geïnspireerd toen ik mijn debuut Maskerziel schreef. Zo wist ik op een gegeven moment: ik moet bij mezelf als jong meisje beginnen en de lezer meenemen naar de dood van mijn opa, een belangrijk moment in mijn leven. De manier waarop Elena Ferrante dit soort verhaallijnen aanpakt, heeft me daarbij geholpen.