Remy van den Brand (VPRO), 2007

Een serie gesprekken met hoogleraren die ook na hun pensioen het onderzoeken niet kunnen laten. Deze week de laatste afleverin. Heelal in een suikerklontje: Kees de Jager (86) blijft zich verbazen. Over de aardse natuur, maar vooral over die daarbuiten. “Ik kijk elke avond nog even naar Venus.” Zijn vrouw vindt sommige van de dingen die haar man verkondigt maar moeilijk te geloven. Niet dat ze hem niet gelooft. Maar dat verhaal van het heelal dat ooit zo klein was als een suikerklontje, daar kan een mens toch niet bij? Sterrenkundige Kees de Jager grinnikt als hij het verbaasde gezicht van zijn vrouw in herinnering haalt.

Zijn wetenschappelijke carrière begon De Jager aan de Universiteit van Utrecht. Hij kwam er om natuur- en wiskunde te studeren, maar het bijvak astronomie interesseerde hem veel meer. Als jongetje keek hij al vooral omhoog en liep stad en land af met dat dikke sterrenkundeboek - van Sinterklaas gekregen - onder zijn arm. "Maar ik wist helemaal niet dat je sterrenkunde aan een universiteit kon studeren!" De Jager werd de assistent van de befaamde hoogleraar Marcel Minnaert en volgde hem uiteindelijk op, zowel als prof, als directeur en bewoner van de Utrechtse sterrenwacht Sonnenborgh. Veertig jaar woonde hij er, samen met zijn gezin. Vanwege de slechte gezondheid van zijn vrouw verhuisde het echtpaar De Jager enkele jaren geleden naar Texel, waar ook twee dochters wonen. De Jager deelde zijn collega's het besluit mede met een prop in zijn keel. Toch betekende de verhuizing niet het einde van De Jager zijn wetenschappelijke werk. Op Texel heeft hij nu een eigen kamer binnen het Koninklijk Instituut voor Zeeonderzoek (NIOZ). Hij onderzoekt daar wat de invloed is van de zon op het klimaat. En eens in de zoveel tijd reist hij nog af naar Utrecht, om lezingen te geven in wat nu museum Sonnenborgh is. "Ik hoop dat alles nog heel lang te blijven doen."